Derin denizlerde yaşayan canlı türlerini araştırmak, çoğu zaman oldukça zorlu ve belirsizliklerle dolu bir süreç. Özellikle geniş bir coğrafyada yayılmış ancak gözlemlenmesi son derece güç olan türler söz konusu olduğunda, bilim insanları için her yeni bulgu ayrı bir keşif anlamına gelir. Bu türlerden biri olan Pasifik uykucu köpekbalığı (Somniosus pacificus), Güney Çin Denizi’nde yapılan bir araştırmada ilk kez bu bölgede görüntülenerek bilim dünyasında heyecan yarattı.
Sun Yat-sen Üniversitesi ile Güney Deniz Bilimi ve Mühendisliği Guangdong Laboratuvarı’ndan araştırmacılar, deniz tabanına bırakılan bir leşin doğal ekosistem üzerindeki etkilerini incelemek üzere, Hainan Adası açıklarında 1.629 metre derinliğe bir inek leşi yerleştirdi. Amaç, derin deniz ortamında leşin çürüyüş süreci boyunca hangi canlıların nasıl tepki verdiğini gözlemlemekti. Ancak bu süreçte, bölgede daha önce kaydedilmemiş olan sekiz Pasifik uykucu köpekbalığı kameralara takıldı.
“Sıraya giren” köpekbalıkları
Görüntüler yalnızca köpekbalıklarının varlığı açısından değil, davranış biçimleriyle de dikkat çekiciydi. Araştırmacılar, köpekbalıklarının leşi paylaşırken agresif bir rekabet yerine neredeyse “sıra bekler” gibi davrandıklarını fark etti. Öndeki bireylerin, arkadan gelenlere yer verdiği ve belirli bir düzen içerisinde beslendikleri gözlemlendi. Çalışmayı yürüten ekipten Han Tian, “Bu durum, bu türün bireysel rekabetin ötesinde, daha karmaşık bir sosyal yapı içinde hareket ettiğini ve tek başına avlanan canlılar olmadığını gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kamera kayıtlarında dikkat çeken bir başka ayrıntı, köpekbalıklarının boyutlarına göre değişen davranışları oldu. 2,7 metre ve üzerindeki bireylerin leşe daha saldırgan yaklaştığı, daha küçük olanların ise temkinli davrandığı ve leş etrafında bir süre daireler çizdikten sonra yaklaşmaya cesaret ettiği kaydedildi. Bu gözlem, derin denizlerdeki besin rekabetinin halen canlı olduğunu ve bölgedeki besin kaynaklarının düşündüğümüzden daha çeşitli olabileceğini akla getiriyor. Ancak bu kaynakların tam olarak ne olduğu henüz net değil.
Araştırma sırasında fark edilen bir başka ilginç davranış da köpekbalıklarının göz hareketleriydi. Bu tür, diğer birçok canlıda bulunan koruyucu “üçüncü göz kapağı” yapısına sahip değil. Ancak buna rağmen, beslenme sırasında gözlerini içe ya da geriye çekerek koruma sağladıkları görüldü. Bu refleksin, evrimsel olarak geliştirilmiş bir savunma mekanizması olabileceği düşünülüyor.
Parazitler ve derin deniz komşuları
Video kayıtları, köpekbalıklarının göz çevresinde parazitlerin bulunduğunu da ortaya koydu. Bu durum, türün yakın akrabaları olan Grönland köpekbalıklarıyla benzerlik gösteriyor; çünkü bu türlerde de benzer parazitler göz içlerine kadar yerleşebiliyor. Görüntülerde ayrıca salyangoz balıkları ve çeşitli amfipod türleri gibi diğer derin deniz canlıları da gözlemlendi.
Pasifik uykucu köpekbalıkları, Kuzey Pasifik boyunca Japonya’dan Alaska’ya, Baja California’dan Tonga çukuruna kadar uzanan geniş bir dağılıma sahip. Ancak genellikle soğuk suları tercih ettikleri biliniyor. Bu nedenle Güney Çin Denizi gibi daha sıcak ve tropikal bir bölgede bu türün görülmesi, dikkat çekici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Bunun bu bölgenin uzun süredir bir yaşam alanı olup olmadığı ya da iklim değişikliği gibi faktörlerin etkisiyle yeni bir yayılımın başlangıcı mı olduğu şu anda belirsizliğini koruyor. Han Tian, “Bu bireylerin bölgede sürekli mi bulunduğu, yoksa sadece dönemsel olarak mı buraya geldiği henüz net değil. Ancak şu kesin ki, bu tür hakkında hâlâ çok az şey biliyoruz” diyor.
En Son Tv sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
