6 Şubat 2023’te, merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğündeki deprem, ülkemizi derin bir yasa boğmuştu. Bu yıkıcı sarsıntının şoku henüz atlatılamamışken, kısa bir süre sonra yine Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde 7,6 büyüklüğünde ikinci bir deprem meydana gelmişti. Ardışık yaşanan bu iki büyük felaket 11 ilimizi etkilerken, en ağır yıkımı Kahramanmaraş ve Hatay yaşamıştı.
Büyük depremlerin ardından artçı sarsıntılar yaklaşık bir yıl boyunca devam etmiş, zaman zaman 4 büyüklüğüne kadar ulaşmıştı. Zamanla bu sarsıntılar azalmış, bölge halkının endişeleri bir nebze olsun hafiflemişti. Ancak pazartesi günü ve bu gece meydana gelen depremler, korkuları yeniden gün yüzüne çıkardı.
4,2 VE 4 BÜYÜKLÜĞÜNDE İKİ DEPREM KORKUTTU
Önce pazartesi günü Hatay’ın Antakya ilçesinde 4,2 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. Sarsıntının derinliği 7 km olarak paylaşıldı. Bu gece yarısı ise bu sefer Hatay’ın Hassa ilçesinde, saat 04.15’te 4 büyüklüğünde bir başka deprem meydana geldi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) X hesabından yapılan açıklamaya göre, depremin yerin 7,41 kilometre derinliğinde gerçekleştiği bildirildi.
İKİ DEPREM NASIL BİR MESAJ VERİYOR?
Prof. Dr. Süleyman Pampal, Hatay’ın depremselliğinin uzun yıllardır üzerinde çalıştığı bir alan olduğunu belirterek, “Bu bölgede tarihsel depremleri inceledim, çalıştım. Türkiye’de en sık depremlere sahne olan ve en fazla can kaybının yaşandığı yer burası” dedi.
Bölgenin jeolojik konumuna dikkat çeken Pampal, “Hatay, Arap, Afrika ve Anadolu levhalarının kesişim noktasında yer alıyor. Kızıldeniz’den Hatay’a kadar uzanan Ölü Deniz Fayı, Hatay’dan sonra Doğu Anadolu Fayı adını alıyor. Bu fay, bir dirsek yaparak Çelikhan üzerinden Bingöl Karlıova’ya kadar uzanıyor” ifadelerini kullandı.
Son yaşanan depremin verdiği mesaja da değinen uzman isim, bu sarsıntıların farklı şekillerde yorumlanabileceğini belirterek, “Bu iki deprem daha büyük bir deprem öncesinde görülebilen orta büyüklükte depremler olarak değerlendirilebilir ya da uzun süre devam eden artçı sarsıntılar şeklinde de yorumlanabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Ayrıca Prof. Dr. Süleyman Pampal, iki depremin derinliğine de dikkat çekerek, “6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin derinlikleri de hemen hemen bu iki depremle aynıydı. Zaten ülkemizde karada meydana gelen depremler genellikle 7-8 kilometre derinlikte gerçekleşiyor. Bu derinlikler, depremin yüzeye yakın olması nedeniyle hissedilmesini olağan kılıyor. Bu nedenle Hatay’da yaşayanlar da bu iki depremi hissetmişlerdir” dedi.
‘ÖLÜ DENİZ FAYI’NI DİKKATLE TAKİP ETMELİYİZ’
Prof. Dr. Süleyman Pampal, Doğu Anadolu Fayı ile Ölü Deniz Fayı’nın kesiştiği bölgeye ilişkin ise çok önemli açıklamalarda bulundu.
6 Şubat’ta meydana gelen ilk depremin Amik Ovası’nın altından Antakya’ya kadar uzandığını belirten Pampal, “Bu depremde Doğu Anadolu Fayı’nın ilgili bölümü kırıldı. Hep birlikte çok acı günler yaşadık. Ancak Ölü Deniz Fayı bu süreçte kırılmadı. Özellikle Ölü Deniz Fayı, kuzeyden yüklenen stresin etkisiyle kırılmaya başladığı takdirde, bu kırılma Kızıldeniz’e kadar uzanabilir. Bu nedenle bu fayın çok dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
‘ÖLÜ DENİZ FAYI BİR GÜN MUTLAKA KIRILACAK’
Geçen yıl, 6 Şubat depremlerinin yıl dönümünde Hatay’da bulunduğunu anlatan Prof. Dr. Süleyman Pampal, bölgede deprem sonrası önemli çalışmalar yapıldığını ancak tedirginliğin hâlâ sürdüğünü söyledi.
Pampal, “Depremden sonra güzel adımlar atıldı, çalışmalar devam ediyor. Ancak depremi bir kenara bırakıp hareket etmemeliyiz. Bu bölge için deprem bir gerçek” dedi.
Bölgede kırılabilecek küçük fayların da risk oluşturduğuna dikkat çeken Pampal, Antakya Fayı’nın buna örnek olduğunu belirterek, “Hatırlanacağı üzere, bölgede kırılabilecek faylardan biri olan Antakya Fayı kırıldı ve 6,5 büyüklüğüne varan bir deprem üretti. Bu sarsıntıyı, 6 Şubat depremlerinden sonra adeta üçüncü bir şok olarak yaşamıştık” ifadelerini kullandı.
Ölü Deniz Fayı’na ilişkin endişelerini de dile getiren Pampal, bu fayın mutlaka bir gün kırılacağını vurguladı. Pampal, “Açıkçası ben korkuyorum. Ölü Deniz Fayı illa ki bir gün kırılacak. Bunun zamanını saptayamıyoruz ancak ‘depremi bilerek bir şey olmaz’ anlayışıyla hareket etmemeliyiz” diyerek uyarıda bulundu.
TARİHSEL DÖNEMDE ‘KÜÇÜK KIYAMET’ VE ‘KOZMİK FELAKAT’ OLARAK ADLANDIRILAN DEPREMLER VAR
Prof. Dr. Süleyman Pampal, Hatay ve çevresinin tarihsel depremlerine bakıldığında bölgedeki yüksek sismik riskin açıkça görüldüğünü söyledi.
Tarihsel kayıtların son derece çarpıcı olduğuna dikkat çeken Pampal, MS 115 yılında Antakya’da meydana gelen ve şiddeti 9 olarak kayıtlara geçen depremin, günümüz ölçeğiyle 7-8 büyüklüğünde olduğunu belirtti.
MS 245’te yaşanan ve şiddeti 10 olarak ifade edilen depremin ise 8 büyüklüğünün de üzerine çıktığını vurgulayan uzman isim, dönemin tarihçilerinin aktardıklarına göre bu depremin 200-300 bin can kaybına yol açtığını, kentte taş üstünde taş kalmadığını ve olayın “küçük kıyamet” ile “kozmik felaket” olarak tanımlandığını aktardı.
BENZER BÜYÜKLÜKTE DEPREMLER YILLARCA TEKRARLANDI
Ayrıca Prof. Dr. Süleyman Pampal, Antakya ve çevresinde benzer büyüklükte depremlerin yıllar boyunca tekrarlandığını belirterek, 345, 458, 506, 526 ve 529 yıllarında Antakya ve Samandağ çevresinde şiddeti 9 olarak kaydedilen depremlerin yaşandığını söyledi.
Aynı şekilde 587 yılında yine 9 şiddetinde bir deprem meydana geldiğini, 715’te Suriye’de, 859’da ise Antakya’dan Suriye’ye uzanan geniş bir alanda benzer büyüklükte sarsıntıların görüldüğünü ifade etti. Bunlar da 8 büyüklüğüne yakın depremler olarak yorumlanabilir.
Daha yakın tarihe gelindiğinde de yıkıcı depremlerin sürdüğünü dile getiren Pampal, 1822’de Antakya, İskenderun, Kilis ve Halep’i etkileyen 9 şiddetinde bir deprem ile 1872’de Antakya-Samandağ hattında yine 9 şiddetinde bir depremin kayıtlara geçtiğini hatırlattı. Bu iki depremin büyüklüğünü de 7,5-8 büyüklüğü olarak yorumlayabiliriz.
Bu verilerin tamamının, bölgede kısa aralıklarla son derece yıkıcı depremlerin yaşandığını ortaya koyduğunu belirten Prof. Dr. Süleyman Pampal, Hatay ve çevresinin tarihsel süreçte sürekli yüksek deprem riski altında olduğuna dikkat çekti.
Not: Depremin büyüklüğü, kaynağında açığa çıkan enerjinin ölçüsüdür. Aletlerle (sismograf) objektif olarak ölçülür. Depremin şiddeti ise sarsıntının yeryüzünde ve yapılarda yarattığı etkiyi ifade eder. İnsanların hissetmesi, binalardaki hasar ve çevresel etkiler esas alınır.
En Son Tv sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
