Dünya genelinde trafik ışıkları oldukça evrensel bir dile sahip: Kırmızı dur, sarı dikkat, yeşil ise yoluna devam et anlamına geliyor. Ancak bu kurala ilginç bir istisna getiren ülkelerden biri Japonya. Zengin kültürü ve sıra dışı gelenekleriyle tanınan Japonya’da, trafik ışıkları bazen yeşilden çok maviye çalan bir tonda yanabiliyor. Peki bunun nedeni ne?
Japonya’daki trafik ışıklarının büyük çoğunluğu uluslararası standartlara uygun olarak kırmızı, sarı ve yeşil renklerle çalışıyor. Ancak bazı ışıklarda, özellikle yeşil ışığın maviye yakın bir tonla yandığı görülüyor. Bu durum birçok yabancı ziyaretçiyi şaşırtıyor; zira alışılmış “yeşil ışık” algısına aykırı bir görüntüyle karşılaşıyorlar.
Bu farkın kökeninde Japon dilindeki renk kavramları yatıyor. Klasik Japoncada “ao” kelimesi yalnızca mavi anlamına gelmekle kalmıyor, aynı zamanda yeşil, turkuaz ve camgöbeği gibi renkleri de kapsıyor. Bu nedenle tarihsel olarak, doğada gördükleri yeşil tonlar da “mavi” olarak tanımlanıyor. Hatta Japonlar bugün bile yeşil trafik ışığına “ao shingō” yani “mavi ışık” demeye devam ediyor. “Aoringo” (mavi elma) veya “Aoyama” (mavi dağlar) gibi ifadeler de bu dilsel alışkanlığın günlük yaşamdaki yansımaları.
Modern Japonca’da “midori” kelimesi artık yeşil renk için ayrı bir anlam taşıyor olsa da, kültürel olarak yerleşmiş olan bu alışkanlık değişmiş değil. 1973 yılında Japon hükümeti, trafik ışıkları için resmi renk standartlarını belirlerken, bu gelenekten sapmadı ve yeşile en yakın mavi tonunu tercih etti. Böylece ışıklar teknik olarak yeşil kalsa da, görünüm olarak maviye göz kırpan bir tonda tasarlandı. Özellikle eski altyapıya sahip bölgelerde bu mavi-yeşil ışıklar daha belirgin biçimde görülüyor.
Aslında renkler arasındaki bu belirsizlik yalnızca Japonya’ya özgü değil. İnsanların mavi ve yeşilin arasındaki geçişli tonları nasıl algıladığı, dünyada birçok kültürde farklılık gösterebiliyor. Bu durumu eğlenceli bir şekilde test eden çeşitli online araçlar bile mevcut. İnsan gözünün camgöbeği, turkuaz gibi ara tonları nasıl yorumladığı kişiden kişiye değişebiliyor.
Ancak Japonya’nın bu durumu yalnızca teknik ya da dilsel bir fark olarak değil, aynı zamanda kültürel bir özgünlük olarak sahiplendiğini söylemek mümkün.
En Son Tv sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
Mavi ışık geleneğinin arkasındaki kültürel tarih oldukça ilginç. Japoncada renk kavramlarının ne kadar geniş olduğunu bilmek beni şaşırttı.
Böyle bir dönüşüm neden gerekliydi? Modern çağda hala buralara bağlı kalınması gerektiğini düşünüyor muyuz?
Japonya’da yeşil trafik ışıklarının mavi görünüyor olması beni her zaman merak etmiştir. Teşekkürler açıklamaların için!
Bu durum gerçekten kafa karıştırıcı. Yeşil rengi nasıl mavi olarak tanımlandığını anlamak zor.
Bu yazı Japon kültürü ve dilinin derinliklerine ışık tutuyor. Gerçekten ilginç!